Zapraszam Cię do świata Prawdziwej Matematyki, gdzie dodawanie to nie suchy algorytm, ale fascynująca podróż pełna sprytnych strategii. Ten wpis to zapis kluczowych myśli i wniosków z mojego webinaru poświęconego najbardziej efektywnym strategiom dodawania. Chcę pokazać Ci, że tradycyjna matematyka szkolna często ogranicza kreatywność i myślenie, podczas gdy nauka dodawania w oparciu o zrozumienie otwiera przed dzieckiem zupełnie nowe możliwości. Webinar miał charakter ćwiczeniowy, bo zależy mi na tym, żeby po jego zakończeniu, każdy umiał wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce. Zobacz, o czym rozmawialiśmy, i odkryj, jak możesz uczyć dodawania w sposób, który angażuje i rozwija!
Matematyka to myślenie, a nie tylko liczenie
Podczas spotkania zastanawialiśmy się, czym właściwie zajmują się prawdziwi matematycy – naukowcy. Okazało się, że ich praca to przede wszystkim rozwiązywanie zagadek, a nie tylko wykonywanie obliczeń. To podejście jest kluczowe także w edukacji dzieci. Zamiast uczyć ich, jak mechanicznie liczyć, powinniśmy zachęcać je do szukania własnych, kreatywnych rozwiązań. W webinarze pokazałam, że nawet prosta zagadka matematyczna może mieć wiele rozwiązań, a wybór strategii zależy od intuicji i rozumienia. Twoja rola jako nauczyciela lub rodzica to być ..edukatorem” lub ,,animatorem” tego procesu, a nie tylko osobą przekazującą wiedzę.
Etapy rozwoju liczenia i różne spojrzenia na dodawanie
Przeanalizowaliśmy etapy rozwoju umiejętności liczenia i dodawania. Jest to fundamentalna wiedza, która pozwala nam dopasować metody nauczania do wieku i możliwości dziecka. Od liczenia jeden po drugim, przez liczenie ,,od”, aż po stosowanie zaawansowanych strategii – każdy etap jest ważny i powinien być wspierany.
Przyjrzeliśmy się także różnym sytuacjom związanym z dodawaniem i odejmowaniem, które dla nas, dorosłych, są pozornie takie same, a dla dzieci są diametralnie różne. Zrozumienie, czym jest dodawanie jako łączenie zbiorów, a czym dodawanie jako powiększanie już istniejącego, jest kluczowe do skutecznego nauczania i budowania solidnych podstaw.
Modele, strategie i praktyka
W centralnej części webinaru poznaliśmy najważniejsze modele wykorzystywane do obrazowania sytuacji dodawania. Modele takie jak kropki, liczydło Rekenrek czy oś liczbowa pomagają zwizualizować działanie, dzięki czemu dziecko może zrozumieć, co tak naprawdę robią liczby. To podejście w pełni wpisuje się w metodę Concrete, Pictorial, Abstract (CPA).
Clou programu stanowiły najbardziej efektywne strategie dodawania, które uporządkowaliśmy i przećwiczyliśmy:
- Strategia podwajania: Wykorzystywana, gdy liczby są bliskie sobie, np. 46 + 48 można przekształcić na 45 + 45 + 1 + 3.
- Strategia kompensacji: Ułatwia obliczenia poprzez przeniesienie wartości z jednej liczby do drugiej, np. 47 + 36 staje się 50 + 33.
- Strategia zaokrąglania do pełnej dziesiątki: Jedna liczba jest zaokrąglana, a druga jest odpowiednio dostosowywana, np. 48 + 24 to (48 + 2) + 22.
- Strategia dodawania w częściach: Jedną liczbę rozkłada się na jej wartości miejscowe (dziesiątki, jedności) i dodaje do drugiej liczby krok po kroku.
- Strategia dodawania z nadmiarem: Dodajemy okrągłą liczbę i odejmujemy nadmiar, np. 47 + 38 to 47 + 40 – 2.
- Strategia rozbijania obu liczb: Obie liczby rozkładamy na ich wartości miejscowe (to transparentna wersja tradycyjnego algorytmu).
- Strategia zamiany cyfr: Rzadko stosowana, ale bardzo przydatna, pozwala na reorganizację liczb w celu uproszczenia obliczeń.
Na koniec zastanowiliśmy się wspólnie, jak zachęcać dzieci do opowiadania o swoim sposobie rozumowania. Jest to niezwykle ważne. Pytaj ,,dlaczego?” i ,,jak do tego doszedłeś?”. Pamiętaj, aby pozwalać dziecku na wynajdowanie własnych strategii i brać odpowiedzialność za swoją pracę. Nie narzucaj gotowych rozwiązań.
Cały webinar to praktyczna dawka wiedzy, która odmieni Twoje podejście do nauczania dodawania.

Zachęcam do pobrania i wydrukowania notatnika, abyś mógł/mogła w pełni skorzystać z materiału:
Poniżej znajduje się nagranie webinaru. Miłego oglądania!