Różnicowanie zadań w pracy z całą klasą
Jednym z wyzwań w różnicowaniu nauczania jest tworzenie zadań, które będą skupiały się na kluczowym zagadnieniu matematycznym i jednocześnie uwzględniały różnorodne potrzeby uczniów. Z mojej praktyki wynika, że dwie formy pracy sprawdzają się szczególnie dobrze: zadania równoległe oraz pytania otwarte.
Zadania równoległe
Zadania równoległe to zadania odnoszące się do tego samego zagadnienia, ale o różnym stopniu trudności. Dzięki temu każdy uczeń może wybrać poziom, który najlepiej odpowiada jego możliwościom, a jednocześnie wszyscy uczniowie uczestniczą w tej samej dyskusji podsumowującej lekcję. Zadania mogą być przypisane przez nauczyciela lub wybrane samodzielnie przez uczniów.
Przykładowo, jeśli tematem lekcji jest mnożenie, można przedstawić uczniom dwa różne zadania:
- Zadanie 1: W pewnym sklepie są 3 półki, a na każdej znajduje się 6 pudełek ciastek. Ile pudełek ciastek jest w sklepie?
- Zadanie 2: W dużym magazynie ustawiono 14 rzędów po 8 kartonów. Ile kartonów znajduje się w magazynie?
Oba zadania pozwalają ćwiczyć mnożenie, ale drugie jest trudniejsze, ponieważ wymaga pracy z większymi liczbami i może wymagać stosowania bardziej zaawansowanych strategii obliczeniowych.
Pytania otwarte
Pytania otwarte to takie, które można rozwiązać na różne sposoby lub które mają kilka możliwych odpowiedzi. Dzięki temu uczniowie mogą podejść do problemu na poziomie dostosowanym do swoich umiejętności, co zwiększa ich zaangażowanie i pewność siebie w matematyce.
Przykłady pytań otwartych:
- Pytanie 1: Zmierzyłem pewien przedmiot w klasie i miał on długość 12 centymetrów. Co to mogło być?
- Pytanie 2: Suma trzech liczb wynosi 40. Jakie to mogą być liczby?
Takie pytania skłaniają uczniów do myślenia i testowania różnych pomysłów. Podczas omawiania odpowiedzi nauczyciel może zadać pytania dodatkowe, np. „Jakie strategie wykorzystaliście do znalezienia odpowiedzi?” lub „Czy istnieje jeszcze inny sposób rozwiązania tego zadania?”
Tworzenie zadań dostosowanych do poziomu uczniów
Aby stworzyć zadanie równoległe lub otwarte, warto zastanowić się, jak uczniowie mogą różnić się pod względem sposobu rozumowania o danym zagadnieniu. Można modyfikować takie elementy jak:
- Zakres liczbowy,
- Sposób prezentacji danych (np. wykresy, tabele, teksty),
- Stopień skomplikowania operacji matematycznych.
Przykładowo, zamiast prostej sumy 24 + 36 = ?, można zaproponować otwarte pytanie ?4 + 3? = 60, co daje uczniom więcej możliwości eksploracji i różne drogi do rozwiązania.
Dzięki takim formom pracy lekcje matematyki stają się bardziej angażujące i dostosowane do indywidualnych potrzeb uczniów, jednocześnie umożliwiając wszystkim pracę nad tymi samymi zagadnieniami matematycznymi.